Mijn eerste theatershow ontwikkelde ik toen ik 17 jaar oud was en inmiddels heb ik al meer dan 10 verschillende voorstellingen geschreven. Toch blijft het bedenken en creëren van een theatershow een uitdagend en creatief proces. Elke keer leg ik de lat weer een stukje hoger en probeer ik qua inhoud, acts of juist het productieproces mezelf te overtreffen.
In deze blog neem ik jullie mee in het proces van het maken van een theatershow. Wat komt hier nou allemaal bij kijken? Hoe pak ik dit proces aan? In het eerste deel van deze blog vertel ik jullie over de stap die ik als eerste neem bij het maken van een theatershow.
Voor mij begint het allemaal bij…

Stap 1: Een betekenisvol idee

Dus, ik loop rond met het idee om een nieuwe theatershow te gaan maken. Waar moet ik dan mee beginnen? Zelf vind ik het altijd prettig om het perspectief van de toeschouwer aan te nemen. Ik heb daarom ooit geprobeerd om een verwachtingspatroon bij willekeurige mensen vast te stellen. Wat verwacht mijn publiek bij een goochelshow? Helaas kwam ik niet verder dan antwoorden zoals: goocheltrucs, doorzagen en sexy assistentes. Nu heb ik wel degelijk theatershows gezien die aan alle bovenstaande verwachtingen voldeden, maar de show kon mij niet boeien. Wat was daarvan de reden?
Ik denk dat het publiek de behoefte heeft om een connectie te maken met de artiest en/of zijn verhaal. Een theatershow van pakweg 2x45 minuten boordevol technisch goed uitgevoerde, maar onsamenhangende trucs is voor mij als het kijken naar een jongleur die gedurende 60 minuten niets anders doet dan verschillende voorwerpen in de lucht gooien. Hoe knap ook, zonder verdere betekenis raak je er snel op uitgekeken. Betekenis is voor mij in een theatershow dus het beginpunt. Wat laat ik zien en waarom doe ik dit?
Een mooi voorbeeld was de theatershow Claustrophobia die ik in 2012 opvoerde. Deze show had geen doorlopende verhaallijn zoals in een film of toneelstuk, maar wel een betekenisvol thema waaraan de hele show was opgehangen. Namelijk: angsten. Een thema dat voor het hele publiek herkenbaar is want iedereen is of was wel ergens bang voor. In de show werden diverse angsten overwonnen en gekoppeld aan ervaringen uit de echte wereld. Een onderwaterontsnapping act begint pas echt te leven als mensen weten dat ik als 7-jarig jongetje doodsangsten uit stond om onder water door een gat te zwemmen. Bang om in het gat verstrikt te raken. Een herkenbare situatie voor veel mensen in het publiek, want iedereen heeft zwemles gehad. Naar mijn mening versterkt dit ook meteen de band tussen mij als artiest en de mensen in de zaal. Ineens staat er meer op het spel bij de ontsnapping act en beleeft het publiek de truc ook meer intens.
Bij een nieuwe theatershow ga ik dus in de eerste plaats op zoek naar een betekenisvol thema. Om aan nieuwe ideeën te komen duik ik in de actualiteit en kijk ik films voor inspiratie. Soms komen goede ideeën ineens tevoorschijn als je er niet bewust mee bezig bent. Deze ideeën schrijf ik op zo’n moment dan snel op een kladblaadje om later te verwerken. Voor deze show kwam het goede idee ook spontaan. Ik was bezig met het schrijven van een ander blogartikel over het stereotype beeld van de goochelaar. Bij het bestuderen van diverse bronnen raakte ik meer en meer enthousiast over de geschiedenis van het goochelen. Het leek me dan ook ontzettend tof om mijn publiek in de volgende voorstelling mee te nemen op een soort tijdreis langs alle hoogtepunten uit deze geschiedenis. Het betekenisvolle thema was geboren.

Stap 2: Van idee tot concreet script

Zodra ik een thema heb bedacht begin ik met het selecteren van trucs die daar goed bij aansluiten of die ik gewoon leuk vind om te laten zien. Voor deze show wist ik echter dat ik het anders moest aanpakken. Dit idee was namelijk te groot om lukraak trucs bij te selecteren. Ik ben begonnen om een gedetailleerde versie van de geschiedenis van de goochelkunst voor mezelf in kaart te brengen. Daarna heb ik de hoogtepunten geselecteerd. Gebeurtenissen die ofwel een grote impact hadden op de desbetreffende tijd, of voor een toonaangevende verandering hebben gezorgd in de goochelkunst. Zo heeft de periode van de heksenjacht in de 16eeeuw een grote impact gehad op de geschiedenis en is met de komst van het moderne theater in de 19eeeuw het aanzien van goochelaars en hun shows sterk verbeterd.
De geselecteerde hoogtepunten heb ik omgezet naar scenes die in de theatershow worden gespeeld. Bij elke scene hoort een korte introductie waarin duidelijk wordt gemaakt op welke manier deze gebeurtenis van betekenis was voor de goochelkunst. Verder zit in elke scene een aantal goocheltrucs verwerkt die passen bij de gebeurtenis. Door op deze manier naar de inhoud van de theatershow te kijken kwam ik bij hele andere acts uit dan de acts die ik in de eerste instantie in mijn hoofd had. Het leuke hieraan was dat ik nieuwe trucs en technieken heb moeten leren en dat dit voor mijzelf net zo’n ontdekkingsreis was als het publiek straks te zien gaat krijgen.

Stap 3: Van inhoud naar uiterlijk

Om het plaatje van de theatershow kloppend te krijgen heb ik mezelf meer dan normaal beziggehouden met de aankleding van het toneel, de assistentes en mijzelf. De scenes hebben herkenbare elementen nodig uit verschillende tijdvakken. Muziek en decoratie kan hierbij enorm helpend zijn. Ook over de sfeer die het promotiemateriaal zou moeten uitstralen is lang nagedacht.
Toen ik de aankleding van de scenes kloppend had in mijn hoofd ben ik begonnen met het uitbesteden van taken. Een kleermaker om kleding te maken die ik niet kon kopen, mijn vader om nieuwe acts en decorstukken te ontwikkelen, een grafisch vormgever om het design te verzorgen van het decor en een fotograaf voor het promotiemateriaal.
De periode ongeveer tussen 1850 en 1950 staat onder goochelaars bekend als “de gouden eeuw van de magic posters”. De posters die toen zijn gemaakt voor de grote namen van die tijd hangen nog steeds in menig goochelmuseum en aan een hoop muren van collega’s wereldwijd. Ze dienen nog altijd als inspiratie. Het leek me een gaaf idee om een aantal van die posters te verwerken in mijn promotiemateriaal en zelf te poseren in de bijpassende en herkenbare dresscode.

Na een paar weken ontving ik het resultaat van de fotoshoot. Dit overtrof werkelijk al mijn verwachtingen! Tevens betekende dit het eind van het eerste deel van de organisatie van mijn theatershow. Al het voorbereidend werk achter de schermen was nu klaar. Tijd om de show wat bekendheid te gaan geven…

Maar hoe krijg ik dan mijn zalen vol?

Veel collega’s hebben er last van. Technisch perfect ogende trucs, een mooie act met een aansprekende inhoud en vaak maanden tot jarenlange oefening. Maar wat heb je aan een kwalitatief goede inhoud als de zaal leeg blijft? Natuurlijk zorgt een goed opgevoerde en interessante theatershow er voor dat mensen terug willen komen. Maar hoe krijg je nieuwe mensen binnen? Een goed begin is het halve werk, en naar mijn mening is een show met een goede inhoud een goed begin. Maar dan is er nog die andere helft van je werkzaamheden namelijk: promotie.
Een hoop informatie die ik voorlopig bewaar voor een volgend blogartikel.

12 reacties

  1. Wat leuk dat je ons een kijkje in de keuken geeft! Het lijkt me geweldige om zo’n reis te maken. Eerst een leeg blad en stilte en dan … een volle zaal met daverend applaus. Het thema van dit jaar spreekt me wel aan. Ook een vleugje nostalgie? Ik ga kijken of ik er weer bij kan zijn.

    1. Ik denk zeker dat er een hoop nostalgie te zien zal zijn! Zowel voor de goochelfan als voor de “normale” toeschouwer. Ook genoeg oude klassiekers in moderne jasjes wat denk ik heel leuk is. Tof Rob, hoop je dan te zien!

  2. Wat gaaf om op deze manier een kijkje achter de schermen te nemen. Gaat een hele hoop werk in zitten (ik weet er een beetje vanaf omdat ik ooit een toneelvoorstelling in elkaar heb gezet)

  3. Zo, daar komt veel meer bij kijken dan je denkt. Heel precies en overwogen kies je voor een gedegen basis (dat is in ieder geval wat ik lees). Toevallig zag ik onlangs Hans Klok een truc doen (eentje maar dus ik heb niet een hele show gezien) en je weet dat er veel meer achter zit dan wat je ziet. Maar het echt beseffen doe je niet. Een heel mooi resultaat van de fotoshoot!

  4. leuk leuk leuk!! even terug in mijn oude vak ! ( ik was docente drama) Je hebt helemaal gelijk. Ik durf zelfs te zeggen dat het verhaal belangrijker is dan de techiek. Maar ik moet er eerlijk bijvertellen : ik heb geen ervaring met goochel shows…

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *